Doanh nhân & Thương trường
Chim yến là loài vô cùng nhạy cảm với môi trường xung quanh từ thức ăn, âm thanh, nhiệt độ, độ ẩm nên khi cảm thấy mất an toàn chúng sẽ nhanh chóng bay đi nơi khác.
Chim yến là loài thuộc họ Apodidae có cơ thể nhẹ nhàng và thanh mảnh, với đôi cánh dài và hẹp giúp chúng bay nhanh và linh hoạt trên không trung, đặc biệt mỏ chim yến nhỏ để dễ dàng bắt thức ăn trong không khí. Loài chim này sống phổ biến ở nước ta và nghề nuôi yến hiện phát triển mạnh do giá trị lợi ích mang lại từ tổ của chúng.
Chim yến tiếng Anh là Salangane - một nhóm chim nổi tiếng với sự bay lượn uyển chuyển và khả năng xây tổ đặc biệt bằng cách kết hợp các vật liệu như nước bọt, lông, cỏ và lá trên các bề mặt thẳng đứng như tường, mái nhà và vách đá, tạo thành một phần quan trọng trong những kỳ quan kiến trúc của thế giới chim.
Tổ chim yến tiếng Anh là Salanganes Nest (tổ yến thô), có cấu trúc phức tạp dạng hình cái chén chứa đựng những giá trị dinh dưỡng cao nên trở thành nguồn thực phẩm quý giá đối với con người, đặc biệt là trong ẩm thực truyền thống của người Á Đông.
Các loài chim yến của thế giới động vật luôn khiến chúng ta phải trầm trồ với sự tinh tế của thiên nhiên, mang trong mình những bí ẩn hấp dẫn mà khoa học vẫn chưa thể hoàn toàn lý giải. Và khi nhìn lên bầu trời thấy bầy chim yến đang bay lượn, chúng ta không chỉ nhìn thấy những kỹ thuật bay tinh tế mà còn cảm nhận được sự kết nối mạnh mẽ giữa con người và thiên nhiên.
Yến Apodini là loài chim phổ biến được biết đến với khả năng bay cao trong không trung và khả năng di cư xa. Chim yến thông thường có sải cánh rộng, đuôi dài chia thành hai lông duỗi ra. Chúng thường sống ở các khu vực đô thị và nông thôn, xây tổ trên các bề mặt thẳng đứng như tường và mái nhà. Chúng cũng thường bay cao trong không trung, thậm chí bay suốt ngày mà không cần dừng lại. Loài này nổi tiếng với hành vi di cư xa trong mùa đông, từ vùng ôn đới tới châu Phi và châu Á để tìm kiếm môi trường ấm áp hơn và nguồn thức ăn dồi dào hơn.
Yến Collocalini là loài chim yến có sự kết hợp giữa những đặc điểm sinh học và hành vi độc đáo, thường xây tổ trên các bề mặt thẳng đứng như tường và vách đá bằng cách sử dụng nước bọt của chúng kết hợp với các vật liệu khác như lông, cỏ và lá.
Yến Chaeturini là loài có đặc điểm đuôi hẹp và nhọn, thường sống trong môi trường thiên nhiên như rừng rậm và hang động, gồm 2 cá thể yến là bụng trắng và cổ đen, chúng có giá trị cao trong lĩnh vực nghiên cứu về đa dạng sinh học và bảo tồn môi trường.
Đặc điểm của chim yến là một bí ẩn đầy thu hút trong thế giới động vật, chứa đựng sự thích nghi và sáng tạo đầy kì diệu, từ cách chúng bay nhẹ nhàng và tinh tế như cánh diều bất tận, khiến người ta phải trầm trồ trước khả năng linh hoạt của chúng giữa không gian, tạo nên màn trình diễn nghệ thuật tự nhiên mà chúng ta luôn ngưỡng mộ.
Chim yến, thuộc họ Apodidae, là một nhóm chim đa dạng với nhiều đặc điểm thú vị phản ánh sự tinh tế của thiên nhiên và khả năng thích nghi của chúng. Dưới đây là một số đặc điểm chung của chim yến:
Chim yến có đặc điểm là thân ngắn, hình dáng nhỏ, chân nhỏ, nhẹ nhàng nhưng sức khỏe tốt, trung bình một con chim yến trưởng thành bay liên tục 15h/ngày với quãng đường 300km, vận tốc bay lên đến 130-160 km/h. Chiều dài cơ thể từ 10 đến 20 cm tùy theo loài. Màu sắc của chim yến cũng khá đa dạng, từ màu nâu đến màu xanh lá cây và cả màu đen.
Khối lượng trung bình của một con chim yến trưởng thành nặng từ 12.2 - 13.8 gam. Chân chim yến khá yếu, chúng có 4 ngón, phần ống dài 17mm, móng chân 17mm, dùng để bám vào các vách đá, hang động và những thanh gỗ trên trần nhà yến.
Chim yến có sải cánh dài trung bình 93.30mm, đuôi 45mm, giúp chúng bay nhanh và đổi hướng linh hoạt trong không trung.
Mỏ chim yến nhỏ và nhọn, phù hợp với việc bắt côn trùng trong không khí. Chúng có đầu mỏ giống hình kim và có khả năng bắt mồi trong không gian một cách chính xác.
Lông chim yến rất mềm mịn, giúp giữ ấm và cải thiện khả năng bay. Màu sắc lông có tác dụng để giấu mình trong môi trường sống tự nhiên.
Chim yến thường tạo ra các âm thanh gọi hót để tương tác với đồng loại và tìm kiếm bạn đời.
Tập tính của chim yến đáng chú ý nhất là khả năng ghi nhớ thực sự đáng kinh ngạc, dù bay xa vạn dặm chúng vẫn luôn nhớ đường về lại nơi xuất phát ban đầu. Bên cạnh đó, sự chung thủy của nó khiến con người chúng ta ngày nay cảm thấy nể phục, bởi khi mất đi bạn tình thì nó không còn thiết sống trên cuộc đời nữa.
.jpg)
Chim yến có cấu trúc cơ thể nhẹ nhàng và sải cánh dài, giúp chúng bay nhanh và xoay trở linh hoạt trong không gian, thậm chí bay suốt nhiều giờ mà không cần nghỉ. Chúng thường di chuyển qua lại giữa các khu vực khác nhau để tìm kiếm thức ăn.
Nhiều loài chim yến thực hiện hành trình di cư ấn tượng, kéo dài hàng nghìn dặm giữa các vùng lãnh thổ, qua các lục địa để tìm kiếm môi trường đẻ trứng thuận lợi và nguồn thức ăn phong phú.
Giác quan của chim yến rất tốt, chúng rất nhạy cảm với môi trường sống xung quanh. Nhờ khứu giác tốt, chim nhớ chính xác vị trí xây tổ và phương hướng đường bay khi đi kiếm, sau đó bay về đúng tổ. Chúng thường kiểm tra môi trường xung quanh rất kỹ sau đó mới lựa chọn ở lại và sinh sản. Nếu không an toàn hoặc cảm giác bị xâm phạm quá mức chúng sẽ bay đi nhanh chóng.
Một trong những đặc điểm nổi bật của chim yến là cách chúng xây tổ. Chim yến nổi tiếng với khả năng xây dựng tổ bằng nước bọt và các vật liệu khác nhau như lông, cỏ, lá. Chúng thường xây tổ trên các bề mặt thẳng đứng như vách núi, mái nhà, hang động để tạo ra các tổ hình chữ dạng như cái chén.
Chim yến sinh sản vào mùa cuối tháng 3 đến giữa tháng 5. Sau khi làm tổ song, chim yến bắt đầu giao phối và đẻ trứng, vào mỗi mùa sinh sản chúng đẻ tối đa 2 quả trứng màu trắng, hình bầu dục cách nhau 1 - 4 ngày. Sau khoảng thời gian từ 22 - 26 ngày, trưng chim bắt đầu nở. Để nuôi chim non, bố mẹ chúng sẽ thay nhau đi kiếm mồi, xé nhỏ thức ăn thành từng cục nhỏ để chim non ăn và tăng trưởng. Sau 40 - 45 ngày chim non rời xa tổ tự bay và đi kiếm mồi.
Thời gian chim yến làm tổ trong vòng 33 - 35 ngày dưới sự hợp lực tích cực của chim trống và chim mái để hình thành nên tổ ấm có hình dạng giống cái bát đan xen với nhau bằng những sợi nước bọt.
Chim yến được đánh giá là loài chung thủy, sinh sống theo bầy đàn và ở nhau theo từng cặp và khi một trong hai con chết đi thì con còn lại sẽ chết theo. Hầu hết chim yến có xu hướng sinh sống theo nhóm, hình thành các đàn chim yến. Các đàn này làm tổ ở gần nhau và thậm chí có thể xây một số tổ liền kề nhau trên cùng một bề mặt.
Đặc tính của chim yến thể hiện sự thích nghi với môi trường sống tuyệt vời, từ cách chúng xây tổ đến khả năng ngủ khi đang bay, từ cuộc sống cộng đồng tích cực đến cách chăm con khi sinh, tất cả những đặc điểm này đan xen lại, tạo nên một hình ảnh về chim yến – một loài với sự tinh tế, linh hoạt và diệu kỳ.
Vòng đời của chim yến từ lúc sinh ra đến lúc chết kéo dài khoảng 8 đến 15 năm tùy loài, trải qua 6 giai đoạn ấp trứng, nở con, chăm sóc, trưởng thành và rời tổ, chọn đàn để sống và sinh sản cho tới khi lìa đời.
1. Ấp trứng: Chu kỳ bắt đầu khi chim yến đẻ trứng trong tổ mà chúng đã xây dựng. Số lượng trứng thay đổi tùy theo loài, nhưng thường là một hoặc nhiều trứng.
2. Nở con: Sau khi ấp trứng trong khoảng thời gian tương đối ngắn (tùy thuộc vào loài), trứng sẽ nở ra thành con chim non. Chim cha mẹ thay nhau chăm sóc trứng và con non trong thời gian này để duy trì sự ổn định của môi trường trong tổ.
3. Chăm sóc chim non: Chim yến non sẽ phát triển và tăng kích thước qua một loạt giai đoạn. Trong giai đoạn này, chim cha mẹ tiếp tục cung cấp thức ăn và chăm sóc cho chim con.
4. Trưởng thành và rời tổ: Sau khi chim non trưởng thành và đủ mạnh để bay, chúng sẽ rời tổ và thực hiện các đợt bay đầu tiên. Trong thời gian này, chúng học cách săn mồi và thích nghi với cuộc sống tự lập trong tự nhiên.
5. Sinh sản: Khi đạt độ tuổi sinh sản, các con chim yến sẵn sàng tiếp tục chu kỳ vòng đời bằng cách tham gia vào quá trình sinh sản. Chúng tìm kiếm đối tác và xây tổ để đẻ trứng và nuôi con.
6. Chọn đàn: Chim yến thường sống trong tổ hợp đàn, tạo nên môi trường xã hội cho việc đẻ trứng, nuôi con và chăm sóc nhau. Việc chọn hợp đàn thường thay đổi theo mùa và điều kiện môi trường.
Chim yến ăn côn trùng như muỗi, ruồi, kiến, châu chấu, cào cào. Chúng thường bắt thức ăn trong không khí bằng cách bay trên không trung và nhắm vào con mồi rồi bắt nó bằng mỏ.
Chim yến có đặc điểm ăn uống vô cùng sạch sẽ, chúng thường ăn các loài côn trùng, bọ xít, bướm đêm trong khi bay với độ cao 30 – 50m so với mặt đất, chúng uống các giọt sương ban mai đọng trên tán lá vào buổi sáng hoặc chiều tà và tuyệt đối không uống nước bẩn từ ao hồ. Chim yến không bao giờ đậu dưới mặt đất, cúng có một đôi chân ngắn, cứng cáp, móng vuốt nhọn để bám víu vào các mặt phẳng nghiêng trên vách núi, hang đá.
Chim yến nuôi thường bay đi kiếm ăn từ sáng sớm trong khoảng thời gian từ 6h - 6h30 và bay về tổ lúc chiều tà tầm 18h – 18h30 (thay đổi theo từng mùa).
Tìm hiểu về chim yến mang lại nhiều thông tin quý báu về hệ sinh thái, đa dạng sinh học, tương tác giữa loài và với con người, cũng như góp phần nâng cao ý thức trong việc bảo tồn, quản lý và phát triển bền vững.
Chim yến và chim én khác nhau ở điểm nào?Chim yến (Apodidae) và chim én (Hirundinidae) là hai họ chim khác nhau và có nhiều điểm khác biệt trong cấu trúc, hình dáng, tập tính và môi trường sống. Chim Yến thuộc họ Apodidae có sải cánh dài, đuôi nhọn và thích nghi với bay cao trong không trung. Chim Én thuộc họ Hirundinidae có cơ thể thon gọn, đuôi rộng và thích nghi với bay thấp hơn trong môi trường đất liền. Chim Yến bay cao, nhanh và linh hoạt trong không trung, có khả năng bay mạnh mẽ và suốt nhiều giờ mà không cần dừng. Chim Én bay thấp hơn, bay gần mặt đất và nước, cánh đập đều và thường thực hiện các động tác đẹp mắt trong không gian thấp. Chim Yến có cơ thể thon gọn, sải cánh dài, đuôi nhọn và mỏ nhỏ. Chim Én có hình hơi tròn, đuôi rộng và mỏ nhỏ. Chim Yến xây tổ bằng cách kết hợp nước bọt với các vật liệu khác như lông, cỏ và lá, xây trên các bề mặt thẳng đứng như tường và mái nhà, sống trong các môi trường đa dạng từ đô thị đến rừng rậm. Chim Én xây tổ bằng cách dùng bùn và nắn thành hình hợp lý, xây trên các vị trí ngang như dưới nóc, trong hang động, sống gần nước và trong các môi trường mở. Chim yến sống ở đâu?Chim yến thường sống ở hang động trên các đảo, vách núi ven biển ít có bóng dáng con người. Ngày nay, do môi trường sống tự nhiên bị thu hẹp nên chim yến sống rất đa dạng, không ràng buộc bởi biên giới địa lý mà ở mọi nơi, từ những thành phố đông đúc đến những vùng nông thôn yên bình, từ những khu rừng rậm nguyên sinh đến những hang núi hoang vu. Sự thích nghi của chúng với nhiều loại môi trường khác nhau thể hiện sức sốc mãnh liệt của loài chim bé nhỏ này. - Hang động và vách đá: Một số loài chim yến, như Edible-nest Swiftlet và Black-nest Swiftlet sống trong các hang động và xây tổ trên vách đá, Alpine Swift tìm thấy ở các đỉnh núi và các vùng cao nguyên. Một số loài chim yến sống trong môi trường rừng rậm, nơi chúng tìm kiếm thức ăn từ đám mây côn trùng trong không khí. - Biển và hải đảo: Một số loài chim yến sống gần vùng biển và đảo, tìm kiếm thức ăn từ các côn trùng trên mặt nước. - Thành phố và đô thị: Một số loài chim yến thích nghi với môi trường đô thị và sống trong các khu vực thành phố. Chúng xây tổ dưới mái nhà, trên các công trình kiến trúc và các tòa nhà cao tầng. - Nông thôn: Một số loài chim yến cũng sống trong các khu vực nông thôn, như trong các ngôi nhà trên nông trang hoặc cánh đồng. Chim yến sống được bao lâu?Chim yến sống được từ 5-6 năm trong môi trường tự nhiên và đạt 8-10 năm trong môi trường nuôi nhân tạo. Tuổi thọ của chim yến còn tùy thuộc vào loài cụ thể và điều kiện sống. Chim yến ngủ như thế nào?Chim yến ngủ có cách thức khác biệt so với nhiều loài chim khác, do tập tính bay và môi trường sống đặc biệt của chúng. Một số loài chim yến ngủ trong khi đang bay, lúc này một nửa não của chúng vẫn hoạt động trong thời gian ngủ để duy trì tình trạng tỉnh thức cơ bản và đảm bảo an toàn. Hầu hết chim yến đều có giấc ngủ ngắn và liên tục chứ không có giai đoạn ngủ đêm dài như nhiều loài chim khác để duy trì khả năng bay liên tục và thích nghi với đặc tính di chuyển của mình. |