Natri Clorid là gì? Tác dụng và cách sử dụng

Natri clorid là gì?

Tác dụng

Cách sử dụng

Tác dụng phụ

Nên biết những gì trước khi dùng?

Công ty cổ phần dược phẩm An Thiên

Natri clorid (nước muối sinh lý) là dung dịch chứa muối ăn (NaCl) với nồng độ 0,9%, được sử dụng trong lĩnh vực y tế cho nhiều ứng dụng như làm dịch truyền, thuốc nhỏ mắt, thuốc nhỏ mũi, thuốc nhỏ tai và rửa vết thương, súc miệng. Tuy nhiên, việc sử dụng sai cách có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ, do đó, các phụ huynh cần hạn chế thói quen này khi không có sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế.

Natri clorid là gì?

Natri clorid hay nước muối sinh lý với nồng độ 0,9%, tương đương 1 lít nước kết hợp với 9g muối tinh khiết. Gọi là “sinh lý” vì đây là dung dịch đẳng trương, có áp suất thẩm thấu tương đương với cách dịch của cơ thể (máu, nước mắt,...) trong điều kiện bình thường. Nước muối sinh lý có tính sát trùng nhẹ an toàn cho mọi đối tượng, bao gồm trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai nhưng không phải là loại thuốc điều trị bệnh.

Nước muối sinh lý được chia thành hai loại chính:

• Dịch truyền (nước biển): được tiêm truyền vào tĩnh mạch, để cung cấp dưỡng chất và điều chỉnh cân bằng nước và muối trong cơ thể.
• Sản phẩm dùng ngoài: thuốc nhỏ mắt, thuốc nhỏ mũi, thuốc nhỏ tai và dung dịch để rửa vết thương hoặc súc miệng.

Tác dụng của Natri clorid

Natri clorid có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y tế và điều trị, cụ thể như:

Ngăn ngừa mất muối

Nước muối sinh lý được sử dụng để ngăn ngừa nguy cơ mất muối do đổ quá nhiều mồ hôi, sau phẫu thuật, tiêu chảy, hoặc các tình huống khác.

Truyền tĩnh mạch

Dung dịch natri clorid 0,9% thay thế dịch ngoại bào và xử lý nhiễm kiềm chuyển hóa có mất dịch và giảm natri nhẹ. Truyền tĩnh mạch để bù dịch, bù điện giải và cân bằng muối và nước trong cơ thể, dùng trong thẩm tách máu, sử dụng khi bắt đầu và kết thúc truyền máu.

Rửa ruột trước phẫu thuật

Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân thường được rửa sạch ruột bằng dung dịch natri clorid 0,9%.

Thuốc nhỏ mắt, mũi, tai

Công dụng chính bao gồm rửa mắt khi bị kích ứng, rửa mũi để giảm nghẹt mũi và sổ mũi, rửa tai khi cần thiết và súc miệng để sát khuẩn. Tất cả là sản phẩm có sẵn tại các nhà thuốc và không cần đơn thuốc để mua.

Rửa vết thương và súc miệng

Natri clorid 0,9% 500ml dùng để rửa vết thương và súc miệng sát khuẩn.

Dung môi tiêm truyền

Nước muối sinh lý còn làm dung môi để pha tiêm truyền một số loại thuốc tương hợp, chỉ được sử dụng khi có chỉ định và dưới sự giám sát của thầy thuốc. Tuyệt đối không tự ý dùng tại nhà có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng.

Điều trị nhiễm kiềm chuyển hóa và giảm natri máu cấp tính

Dung dịch muối natri clorid có nồng độ ưu trương (> 0,9%) được sử dụng để điều trị các tình trạng nghiêm trọng hơn như tăng áp lực nội sọ và giảm natri máu cấp tính.

Lưu ý rằng việc sử dụng natri clorid cần tuân thủ các chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế, và không nên tự ý sử dụng tại nhà khi không có sự giám sát y tế.

Cách sử dụng Natri clorid

Liều dùng natri clorid 0,9% cho người lớn và trẻ nhỏ thay đổi tùy theo mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe cụ thể.

Dạng bào chế

Dạng dung dịch:

• 10ml: nhỏ mắt, mũi
• 90ml, 240ml, 355ml và 500ml: rửa vết thương, rửa mặt...

Gel: 14.1g, thuốc mỡ và tra mắt 5% có trọng lượng 3,5g.

Liều dùng cho người lớn

• Vệ sinh mắt và hốc mũi: Mỗi lần nhỏ từ 1-3 giọt, lặp lại từ 1-3 lần trong một ngày.
• Điều trị tăng áp lực nội sọ mạn tính: Sử dụng dung dịch muối ưu trương 23,4% (30-60ml) truyền duy nhất qua đường tĩnh mạch trung tâm trong khoảng thời gian từ 2-20 phút hoặc thậm chí lâu hơn tùy theo chỉ định của bác sĩ.
• Điều trị nhiễm trùng nghiêm trọng: Trong trường hợp này, bạn cần sử dụng dung dịch truyền natri clorid 0,9% theo đường tĩnh mạch với liều lượng tối thiểu là 30ml/kg. Liều dụng có thể thay đổi dựa trên tình trạng bệnh lý cụ thể và chỉ định của bác sĩ.

Liều dùng cho trẻ nhỏ

• Vệ sinh mắt và hốc mũi: Sử dụng tương tự như người lớn.
• Điều trị khởi đầu cho chứng giảm natri trong máu với triệu chứng cấp tính hoặc chứng tăng áp lực trong sọ do chấn thương não: liều duy trì là 3-4mEq/kg/ngà, liều tối đa là 100 – 150mEq/ngày.
• Điều trị tăng áp lực nội sọ thể mạn tính thì chỉ định truyền tĩnh mạch trung tâm với khoảng 30  - 60ml dung dịch trong 2 - 20 phút, có thể lâu hơn.
• Nhiễm trùng: liều lượng cần dùng tối thiểu 30ml/kg.

Lưu ý rằng việc sử dụng natri clorid để truyền tĩnh mạch cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và tuân thủ các chỉ định cụ thể. Đừng tự ý sử dụng hoặc tự điều chỉnh liều lượng mà không có hướng dẫn từ nhà sản xuất hoặc bác sĩ chuyên gia.

Nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?

Thuốc nhỏ mắt mũi: quá liều thường không gây ra nguy cơ nghiêm trọng. Tuy nhiên, dùng đúng liều lượng đã được chỉ định rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn của điều trị.

Đối với thuốc dạng tiêm truyền:

• Lập tức thông báo cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế để cung cấp hướng dẫn cụ thể về cách xử lý quá liều và theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn.
• Gọi đường dây nóng cấp cứu( 115) hoặc đến trạm y tế địa phương gần nhất để nhận sự giúp đỡ kịp thời.

Nên làm gì nếu quên một liều?

• Dùng ngay khi nhớ càng sớm càng tốt.
• Nếu đã gần đến thời điểm liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và tiếp tục với lịch trình uống thuốc như bình thường. Không nên dùng gấp đôi liều để bù đắp.

Tác dụng phụ khi dùng Natri clorid

Thông tin về các tác dụng phụ và cảnh báo khi sử dụng dung dịch natri clorid (NaCl) rất quan trọng để người bệnh và người chăm sóc có thể theo dõi và xử lý khi cần.

• Đau khớp, sưng và cứng khớp
• Tim đập nhanh, đau thắt ngực
• Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy
• Vấn đề về hô hấp hoặc khi nuốt thức ăn nước uống
• Thở hụt hơi
• Ngứa ngáy, phát ban, nổi mẩn đỏ ngoài da
• Tăng tiết mồ hôi, giảm tiết nước bọt, luôn cảm thấy khát, khô mắt
• Buồn ngủ, chóng mặt, đau đầu
• Bồn chồn, hoang mang, dễ tức giận
• Sưng môi, mí mắt, mặt, bàn chân hoặc bàn tay, sưng ở vị trí tiêm truyền
• Sốt, co giật, yếu cơ

Bạn nên biết những gì trước khi dùng natri clorid 0,9%?

Trước khi sử dụng natri clorid 0.9% bạn nên biết các điểm quan trọng sau:

• Thận trọng khi sử dụng NaCl cho những người có các tình trạng bệnh như: suy tim sung huyết, thừa natri máu, phù phổi hoặc phù ngoại vi, suy thận nặng, bệnh gan mạn tính, người già và sau phẫu thuật.
• Sử dụng các thuốc corticosteroid hoặc corticotropin: cùng với NaCl cần được theo dõi và điều chỉnh bởi bác sĩ để đảm bảo không gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
• Không dùng các dung dịch NaCl có chất bảo quản alcol benzylic cho trẻ sơ sinh: người dùng cần tuân thủ hướng dẫn rõ ràng về việc sử dụng dung dịch NaCl cho trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 2,5 kg thể trọng.
• Không dùng NaCl 0.9% nhỏ mắt khi mang kính áp tròng: bạn cần tháo kính ra trước khi nhỏ thuốc và chỉ mang lại sau ít nhất 15 phút. Điều này giúp tránh tình trạng tác động không mong muốn đối với kính áp tròng.
• Đối với phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, cần thảo luận với bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của việc sử dụng NaCl.
• Thông báo về tình trạng sức khỏe của bạn và việc sử dụng các loại thuốc, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược cho bác sĩ hoặc dược sĩ.

Công ty cổ phần dược phẩm An Thiên

Công ty cổ phần dược phẩm An Thiên là doanh nghiệp chuyên sản xuất và dẫn đầu trong lĩnh vực phân phối dược phẩm tại Việt Nam. Cam kết của chúng tôi là cung cấp sản phẩm dược phẩm chất lượng, an toàn và hiệu quả với giá cả hợp lý. Điều này giúp người tiêu dùng có sự lựa chọn sản phẩm y tế chất lượng mà không cần lo ngại về tính an toàn và khả năng tài chính của họ.